თირკმლის მწვავე ინფარქტი, როგორც წელის ტკივილის ერთ-ერთი მიზეზი
ავტორი: მ. ქუთათელაძე¹, მ. ფურცხვანიძე2, ა. ხაჭაპურიძე¹, მ. ბზიკაძე 2 ¹რადიოლოგიის დეპარტამენტი, 2ქირურგიის დეპარტამენტის უროლოგიის სამსახური
აკად. ზ. ცხაკაიას სახელობის დასავლეთ საქართველოს ინტერვენციული მედიცინის ეროვნული ცენტრი. ქ. ქუთაისი
>> თირკმლის მწვავე ინფარქტის დიაგნოზის ვერიფიცირება ხშირად ხდება გვიან, ან საერთოდ არ ხდება იმის გამო, რომ აღნიშნული ნოზოლოგია საკმაოდ იშვიათია, ხოლო მისი კლინიკა – არასპეციფიური. პაციენტები მეტწილად უჩივიან ტკივილს წელის ან მუცლის მიდამოში, უფრო იშვიათად გულისრევას, ღებინებას, ტემპერატურის მატებას (1), და მიეკუთვნებიან თრომბოემბოლიური გართულებების მაღალი რისკის ჯგუფს (მოციმციმე არითმია, გიდ, სარქვლოვანი პათოლოგია, ანამნეზში თრომბოემბოლიის ეპიზოდი,) (2,3,4). სხვა ეტიოლოგიური ფაქტორები მოიცავს ტრავმას, კოაგულოპათიებს, კოკაინის მოხმარებას, სისხლძარღვოვან პათოლოგიებს (ფიბრომუსკულური დისპლაზია, ელერს-დანლოსის, მარფანის სინდრომები), სამედიცინო ინტერვენციების გართულებებს და ა.შ. გარდა ჩივილებისა და ანამნეზისა, ჰემატურია და შრატში მომატებული ლაქტატდეჰიდროგენაზას დონე (რომელიც ჩვენს შემთხევაში არ შემოწმებულა) არის ის ლაბორატორიული მონაცემები, რის საფუძველზეც შესაძლოა ეჭვი მივიტანოთ თირკმლის მწვავე ინფარქტზე. ექოსკოპიის დიაგნოსტიკური ღირებულება ამ სიტუაციაში შემოიფარგლება მხოლოდ ობსტრუქციული უროპათიის გამორიცხვით. მრავალ ძვირადღირებულ ინსტრუმენტულ კვლევას შორის (ანგიოგრაფია, თირკმლების სცინტიგრაფია, კტ და მრტ ი/ვ კონტრასტირებით) კომპიუტერული ტომოგრაფია კონტრასტული გაძლიერებით ყველაზე ხელმისაწვდომი არაინვაზიური კვლევაა მაღალი მგრძნობელობითა და სპეციფიურობით, რომელიც შესაძლებლობას იძლევა, დაისვას თირკმლის ინფარქტის დიაგნოზი მწვავე პერიოდში (5).
სურათი 1. კომპიუტერული ტომოგრამა დინამიური კონტრასტირებით
თირკმლის ინფარქტი ვითარდება თირკმლის არტერიის სწრაფი, ტოტალური ოკლუზიიდან 30-60 წთ-ში.
მწვავე ოკლუზიის მკურნალობა მოიცავს ანტიკოაგულანტებს, თრომბოლიზურ საშუალებებს და/ან ემბოლექტომიას. სტენტირება, შუნტირება უპირატესად ქრონიკული, პროგრესირებადი ოკლუზიის დროსაა ნაჩვენები (5). შემთხვევის აღწერა
44 წლის მამაკაცი ჩივილებით წელის ტკივილზე მარცხნივ, რომელიც დაეწყო სპონტანურად ერთი კვირის წინ. პაციენტი ასევე აღნიშნავდა ტკივილის პარალელურად არტერიული წნევის მატებას (140-150/90-100მმ ვწყ.სვ). ლაბორატორიული მონაცემებიდან ყურადღებას იპყრობდა ჰემატურია (50 ერითროციტი მხ.არეში), მცირედ გამოხატული პროტეინურია, ედსი-62 მმ/სთ. კოაგულოგრამა ცვლილებების გარეშე, კრეატინინი 122 მკმოლ/ლ. ულტრაბგერითი გამოკვლევით მუცლის ღრუში პათოლოგია არ გამოვლინდა. ჩატარდა კომპიუტერული ტომოგრაფია. ნატიურ ჭრილებზე თიკმლების მენჯ-ფიალოვან სისტემაში ან შარდსაწვეთებში კონკრემენტი არ გამოვლინდა, თუმცა ყურადღება მიიპყრო მარცხენა პარანეფრიუმის შეშუპებამ, რის გამოც გადაწყდა კტ კვლევის ჩატარება დინამიური კონტრასტირებით. არტერიულ ფაზაში გამოვლინდა მარცხენა თირკმლის არტერიის ქვედა სეგმენტური ტოტის ოკლუზიური თრომბოზი, ხოლო. მარცხენა თირკმლის ქვედა მესამედში პერფუზიის დეფექტი, რომელიც უფრო მკაფიოდ გამოიკვეთა ნეფროგრაფიულ ფაზაში სოლისებრი უბნის სახით. მარჯვენა თირკმლის პარენქიმა კეროვანი პათოლოგიის გარეშე, ზედა სეგმენტურ არტერიაში ასევე გამოვლინდა თრომბი, რომელიც 70%-იან სტენოზს იწვევდა. ვინაიდან ადგილი ჰქონდა უნილატერალურ სეგმენტურ დაზიანებას, დაენიშნა კონსერვატული მკურნალობა ანტიკოაგულანტებით.
